بذر ختمی سه رنگ (گیاه بستان گلی)

ختمی سه رنگ (Hibiscus trionum) که با نام های بستان گلی یا گل یک ساعته نیز شناخته می شود، گیاهی دارویی و زینتی یک ساله از خانواده Malvaceae است. این گیاه با ارتفاع 7 تا 40 سانتی متر، ساقه های افراشته و گل های جذاب خود، قابلیت کاشت در مزارع را دارد و در بسیاری از کشورها به عنوان چای یا نوشیدنی سرد مصرف می شود. مزه ترش این گیاه به دلیل وجود اسید سیتریک و ویتامین C است.

این گیاه در ایران انتشار وسیعی داشته و معمولاً در مزارع پنبه و گاهی حاشیهٔ آبراه ها و جاده ها نیز به چشم می خورد.

مشخصات ظاهری ختمی سه رنگ (گیاه بستان گلی)

ختمی سه رنگ گونه ای وحشی از ختمی ها با برگهایی شبیه برگ هندوانه است و اولين برگ هاى حقيقى سبز تيره، گرد و داراى لوب هاى عميق و نامنظم است. در سطح زيرين اين برگ ها و به خصوص در طول رگبرگ ها تعداد کمى کرک ديده مى شود. دمبرگ اين برگ ها نيز کرک دار است. ساقهٔ آن راست داراى انشعابات و پراکنده و همچنین کرک دار است. برگ ها متناوب، با تقسيمات نامنظّم، به طورى که برگ هاى پائينى داراى لوب هاى عميق و دوتائى و برگ هاى بالائى سه لوبى هستند. لبهٔ کليهٔ برگ ها گرد و حاشيهٔ آنها داراى دندانه هاى نامنظّم است. در قاعدهٔ هر دمبرگ يک جفت زائدهٔ درفشى شکل (گوشواره) وجود دارد.

گل ها بزرگ و به رنگ زرد ليموئى که در قسمت وسط بنفش رنگ هستند و در بغل برگ هاى بالائى به صورت منفرد يا به صورت دسته جات ۲ تا ۴ تائى ديده مى شوند. غنچه هاى هر گل در کاسه اى متورم و کيسه مانند و غشائى محصور شده اند که داراى حاشيه و رگه هائى به رنگ سبز تيره يا ارغوانى است. گل ها هنگامى که کاملاً شکفته مى شوند به قطر ۵/۲ تا ۴ سانتى متر هستند. پرچم ها نيز به رنگ زرد متمايل به نارنجى است. طول عمر گل ها کوتاه بوده و هر گل پس از باز شدن بيشتر از چند ساعت دوام نمى آورد و گلبرگ ها به سرعت مى افتند. ميوهٔ این گیاه کپسول و محصور در کاسه اى با ساختمانى برگى شکل است که بعد از بزرگ شدن کاغذى و بادکنکى شکل مى شود. هر کپسول شامل تعدادى بذر بوده که پس از رسیدگی کامل باز شده و بذرها به سرعت از آن خارج مى شود.

روش کاشت بذر ختمی سه رنگ (گیاه بستان گلی)

برای کاشت موفق بذر ختمی سه رنگ (گیاه بستان گلی)، مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:

1. ابتدا بذرها را به مدت 2 روز داخل آب ولرم قرار دهید.
2. سپس داخل یک دستمال کاغذی ضخیم و مرطوب گذاشته و داخل یک ظرف مانند بشقاب قرار دهید.
3. سپس روی بشقاب را با نایلون فریزر بپوشانید و در جای نسبتا کم نور قرار دهید.
4. هر روز چک کنید که بذرها مرطوب باشند وای غرقابی نباشند.
5. بذرها بعد دو تا چهار هفته جوانه می زنند.
6. سپس بذرها را در داخل یک گلدان در عمق 1 سانتی متری در دمای 20 تا 26 درجه بکارید.
7. در هنگام انتقال جوانه ها به باغچه حتما با خاک زیاد اطراف ریشه ها انتقال داده شود.

نکات مراقبت

برای نگهداری هرچه بهتر از گیاه ختمی سه رنگ، به نکات زیر توجه کنید:

• نیاز نوری: آفتاب کامل
• خاک مطلوب: سبک (شنی)، متوسط (لوم)، سنگین (اما در خاک ضعیف و رسی سنگین رشد نمی کند)
• اسیدیته خاک: اسیدی، خنثی، قلیایی (اما در خاک اسیدی قوی و قلیایی قوی رشد نمی کند)
• رطوبت: خاک خشک، خاک مرطوب (نیاز به خاکی با زهکشی خوب دارد و به خشکی مقاوم نیست)
• مقاومت در برابر یخ زدگی: بله